IFBB PRO LEAGUE ve NPC Podyumdan Hakeme Gidilir mi? Geri bildirim Nasıl Alınır?

FBB Pro League'de Geri Bildirim Etiği, Zamanlaması ve Profesyonel Sınırlar

Yazar: IFBB PRO COACH CAN ÜNAL

Antrenör | Promotör | Sistem Kurucu | Sahne Mentoru

Yazar Hakkında

IFBB PRO COACH CAN ÜNAL, yalnızca Türkiye’nin değil, Avrupa'nın da en sistematik çalışan IFBB Pro League antrenörlerinden biridir. Sahne önünde bir koç, sahne arkasında ise bir sistem kurucu, organizasyon yöneticisi ve kategori stratejisti olarak tanınır.

Can Ünal, kariyeri boyunca yüzlerce sporcunun podyuma adım atmasına liderlik etmiş; fiziksel hazırlığın ötesine geçerek, sporcuları kategori uygunluğu, hakem beklentileri, poz dinamikleri ve IFBB Pro League estetik kodları çerçevesinde yetiştirmiştir.Bu yaklaşımıyla yalnızca kas değil, sahne dili inşa etmiştir.

Hakemlik kavramına derin saygı duyan Can Ünal, her hakemin; sahnede sadece puanlayan değil, aynı zamanda sistemi temsil eden bir meslek sahibi olduğuna inanır.Yarışma sonrası geri bildirim süreçlerinin gelişi güzel değil, profesyonel, zamanlanmış ve ücretli bir danışmanlık çerçevesinde yürütülmesi gerektiğini savunur.Sporcunun kategoriye uygunluğunun analiz edilmesi, görsel izlenimin objektif bir çerçevede yorumlanması ve gerektiğinde spor yönlendirmelerinin head judge ofisinde, komite ortamında yapılması gerektiğini sıkça vurgular.

NPC Worldwide ve IFBB Pro League komitelerinin çalışma sistemine hâkim olan Ünal, her podyumu yalnızca bir yarışma olarak değil, uluslararası sistemin bir vitrini olarak okur.Bu nedenle, sporcularına yalnızca poz değil, lig bilinci, sistem okuryazarlığı ve etik sahne davranışı da kazandırır.

Can Ünal, koçluk kariyerini yalnızca şampiyonlar değil, vizyon sahibi sporcular yetiştirmek üzerine inşa etmiştir.

Giriş: Sahne Biter, Sistem Devam Eder

Her IFBB Pro League yarışması yalnızca bir gösteri değil; onlarca sporcunun yıllar süren emeği, yüz binlerce liralık yatırımın sahneye yansıması ve belki de bir ömür boyu taşınacak unvanların belirlendiği bir yerdir. Ancak podyum biter bitmez, sahnenin ardında başka bir sahne açılır: “Geri bildirim anı.”

İşte bu an, hem sporcu hem antrenör hem de hakem açısından büyük bir hassasiyet ve profesyonel bilinç gerektirir.Bu yazıda, sahne sonrası geri bildirim talebinin ne zaman, nasıl ve ne şekilde olması gerektiğini, hakemliğin meslek kimliğiyle birlikte ele alacağız.

Hakemlik Bir Meslektir: “Karar Verici” Değil, “Sistem Yöneticisi”

Bir hakem, sahnede yalnızca pozları izleyen biri değildir.O kişi:

• Kural kitabını ezbere bilen

• Sahnedeki ışık, renk, simetri, estetik ve akışı aynı anda değerlendirebilen

• Sporcu psikolojisini bilen ve sistemi temsil eden

• Sistemin en sessiz ama en kritik yapıtaşıdır.

IFBB Pro League’de Head Judge ya da Panel Hakemi olmak, sadece yarışma günü değil, o yarışmanın aylar öncesinde başlayan sistematik hazırlığın son halkasıdır. Bu kişi, karar verme pozisyonundadır ve verdiği kararlar, yarışmanın kaderini belirler.

Bu yüzden hakemlik, sadece görev değil, profesyonel bir meslek ve etik sorumluluktur.

Sahne Anı: En Yoğun Mental Yük

Yarışma günü boyunca bir hakem:

• Onlarca farklı kategori izler.

• Sürekli kıyas yapar.

• Sıralama oluşturur.

• Liste yazar.

• Işık, makyaj, ten rengi, simetri ve akışı bir arada analiz eder.

• Aynı zamanda zamanlama, sahne akışı ve seyirci baskısını yönetir.

Bu tempoda görev yapan bir hakemin yarışma biter bitmez detaylı geri bildirim vermesi beklenemez.Bu, doktorun ameliyat sonrası bekleme odasında “Nasıldı hocam?” sorusuna tıbbi rapor vermesi kadar sağlıksızdır.

Geri Bildirim Baskısı: Profesyonel Etiğe Aykırılık

Bazı sporcular veya koçlar, podyum biter bitmez hakemlerin yanına giderek:

• “Hocam eksik yerim neydi?”

• “Neden ikinci oldum?”

• “Sıralamada neye göre böyle oldu?”

gibi sorularla hakemleri sıkıştırmaktadır.Bu yaklaşım:

• Hem etik dışıdır

• Hem de hakemin tarafsızlığına gölge düşürür

• Hem de sahne sonu yorgunluğunda alınan sözler yüzeysel ve gönül alma amaçlıdır

“Fena değildin ama pozlarını biraz çalış.”“Kondisyon güzel ama simetri zayıf.”

Bu tür cümleler, çoğu zaman teknik bir analiz değil, yalnızca sporcunun motivasyonunu kırmadan ortamdan ayrılması için verilen “diplomatik” ifadelerdir.

Gerçek Geri Bildirim: Ne Zaman, Nerede ve Nasıl Verilmeli?

Profesyonel vücut geliştirme sahnesinde geri bildirim, sahne ışıkları söndükten sonra başlar. Ancak bu geri bildirim “kuliste ayaküstü yapılan yorumlar” değil; zamanı, mekânı ve içeriği net tanımlanmış, yapısal ve profesyonel bir danışmanlık süreci olmalıdır.

Geri Bildirim Yeri: Komite Ofisi, Hakem Ofisi veya Resmî Görüşme Alanı

Gerçek geri bildirim;

Yarışma sonrası 24-72 saat içinde Hakemin (özellikle Head Judge’ın) ofisinde, NPC temsilcilik merkezinde veya federasyonun resmî görüşme alanlarında Birebir randevu ile ve ücret karşılığı yapılmalıdır.

Bu süreçte sadece “poz kötüydü” demek değil, çok daha derinlikli soruların yanıtları aranır:

• Bu fizik gerçekten bu kategoriye ait mi?

• Kategori kriterlerine göre nerede konumlanıyor?

• Kas yapısı, kondisyonu ve simetrisi mevcut sisteme ne kadar uyumlu?

• Bu sporcu Classic Physique mi, yoksa Men’s Physique'e mi uygun?

• Aynı sahneye bir daha çıkacaksa hangi eksikleri hangi takvimle gidermeli?

Bu sadece bir geri bildirim değil, fiziksel yönlendirme danışmanlığıdır.

Bu Süreçte Neler Olur?

1. Görsel İnceleme:Yarışma günü çekilen podyum fotoğrafları ve videoları üzerinden hakem sporcuya kategori kriterleriyle birlikte bir fizik analizi sunar.

2. Kategori Uyumu Analizi:Sporcu bu kategoride mi kalmalı, yoksa vücut yapısına göre başka bir kategoriye mi yönlendirilmeli? Bu, yıllarca boşa gidecek çabayı engeller.

3. Eksik Bölge Raporu:Deltoid dolgunluğu, bacak açıklığı, bel kalınlığı, sahne duruşu, hat çizgileri gibi detaylarda sporcuya spesifik teknik eksikler gösterilir.

4. Süreç Danışmanlığı:Bu analiz sonunda hakem veya uzman, “12 ayda şunları tamamla, bir sonraki sezon buraya odaklan” gibi yol haritası sunabilir. Bu, antrenörle birlikte yürütülebilecek bir gelişim planının temellerini oluşturur.

Ücretlendirme: Emek ve Uzmanlık Bedeli

Bu sürecin ücretsiz olması beklenemez.Çünkü:

• Hakem ofisinde vakit ayırır

• Video izler, analiz yapar

• Teknik açıklamalar sunar

• Sistem bilgisi, kategori kural bilgisi ve yılların tecrübesini paylaşır

Bu nedenle, tıpkı bir doktorun özel konsültasyonu gibi, bu görüşmeler profesyonel danışmanlık ücreti karşılığında yapılmalıdır.

IFBB Pro League için Önerilen Geri Bildirim Sistemi

Aşama	Açıklama
1. Form Doldurma	Sporcu yarışma sonrası değerlendirme talebi formu doldurur
2. Görsel Yükleme	Podyum fotoğrafı veya video linki eklenir
3. Randevu veya Dosya Paylaşımı	Hakem veya federasyon danışmanı dönüş yapar
4. Teknik Rapor Hazırlanır	Poz bazlı detaylı analiz hazırlanır
5. Rapor Teslim ve Kapanış	Sporcuya gönderilir, gerekirse takip görüşmesi yapılır

Sonuç: Profesyonellik, Sınır Koymakla Başlar

Sahneye çıkan her sporcu, emeğine saygı ister.Aynı şekilde, podyumun karşısındaki her hakem de mesleğine ve kararlarına saygı bekler.

Podyum sonrası hakeme “Hocam nasıldım?” diye sormak belki iyi niyetli bir yaklaşım olabilir…Ama profesyonel sistemde bu; hem hakemi yorar, hem sporcuyu yanlış yönlendirir, hem de sistemi suistimale açık bırakır.

Geri bildirim, rastgele değil; zamanında, yapısal ve profesyonel olmalıdır.Çünkü IFBB Pro League yalnızca kas yarışması değil; bir sistemin sahnede ciddiyetle temsilidir.