NPC & IFBB Pro League Tüm Kategoriler — Poz Bazlı Puanlama ve Değerlendirme Rehberi
- vucuthocasi
- 2 Tem
- 17 dakikada okunur
NPC & IFBB Pro League Tüm Kategoriler — Poz Bazlı Puanlama ve Değerlendirme Rehberi
Yazar: IFBB PRO COACH CAN ÜNAL
Bu kapsamlı blog yazısı, NPC Pro Qualifier ve IFBB Pro League düzeyinde yer alan tüm ana kategorilerdeki (Bikini, Wellness, Women’s Physique, Figure, Women’s Bodybuilding, Men’s Physique, 212, Open Bodybuilding, Men’s Classic Physique) poz bazlı puanlama kriterlerini, grafik analizlerini ve altın simetri kurallarını içermektedir. Yarışmacılar, antrenörler, hakem adayları ve meraklılar için özenle hazırlanmış bu yazı, kategoriye özgü detayları sade ve bilimsel bir dille sunar.
GİRİŞ
Merhaba,
Ben IFBB PRO COACH CAN ÜNAL. Yıllardır profesyonel sporcularla çalışıyorum ortak işler ve projeler yapıyorum, NPC ve IFBB PRO hakemlerinin büyük bölümünü tanırım ve alan içinde ne düşündüklerini neyi nasıl analiz etiklerini çok iyi bilirim . Bu rehber, hem sporculara hem antrenörlere bir yol haritası sunmak için hazırlanmıştır.
Artık sadece kas yapmak yetmiyor. Her kategori kendi iç dinamiklerine sahip. Bir kategoride avantaj olan bir özellik, başka bir kategoride dezavantaja dönüşebiliyor. Bu yazıda, kategori farklarını, bölgesel kas değerlendirmelerini, grafik analizlerini, simetri ve estetik uyumun anlamını tüm açıklığıyla bulacaksınız.
Amacım; Türkiye’den dünya sahnesine çıkacak her sporcunun, ne yapması gerektiğini bilerek, bilinçli, planlı ve stratejik ilerlemesidir. Doğru kategori seçimi, doğru pozlama ve doğru yapılandırma ile her şey mümkün.
Hazırsanız başlayalım…
Kategoriye Göre Kas Bölgesi Değerlendirme Tablosu
Kategori | Öncelikli Kas Bölgeleri | İkincil Kas Bölgeleri | Hakem Odak Noktası |
Bikini | Gluteus Maximus, Rektus Abdominis | Quadriceps, Deltoid (minimal), Serratus | Glute yuvarlaklığı, bel inceliği, karın düzlüğü |
Wellness | Gluteus Maximus, Hamstrings, Vastus Lateralis | Karın kasları, Bel hattı | Alt vücut dominansı, kalça-bacak geçişi |
Women’s Physique | Deltoid, Biceps, Triceps, Quadriceps, Latissimus Dorsi | Karın, Serratus, Gluteus | Kas yoğunluğu, simetri, poz akıcılığı |
Figure | Deltoid, Latissimus Dorsi, Rektus Abdominis | Gluteus, Triceps, Biceps | Kum saati formu, bel-omuz oranı |
Women’s Bodybuilding | Tüm bölgeler (full-body değerlendirme) | Core kaslar, Trapez, Gluteus | Maksimum hacim, kas derinliği |
Men’s Physique | Deltoid, Serratus, Rektus Abdominis, Latissimus Dorsi | Biceps, Triceps | V-taper, bel inceliği, karın ayrımı |
212 Bodybuilding | Tüm büyük kas grupları (kilo sınırı dahilinde) | Core kontrol, Gluteus | Kas/simetri dengesi, hacim-detay uyumu |
Open Bodybuilding | Full body: Quadriceps, Back, Chest, Arms | Trapez, Glute-Ham tie-in | Maksimum hacim, simetri ve kondisyon |
Classic Physique | Deltoid, Biceps, Quadriceps, Gluteus, Abdominals, Calves | Serratus, Trapez, Hamstrings | Golden-era estetik, akışkan simetri, vakum kontrolü |
1. Bikini Kategorisi
Bikini
Bikini kategorisinde amaç, yumuşak geçişli, doğal ama hatlı bir kadın fiziği sunmaktır. Gluteus formu ve bel-karın hattı bu kategoride ana odak noktasıdır. Hafif kas ayrımı istenir fakat kas kütlesi ön planda değildir. Sahne prezentasyonu, duruş zarafeti ve yüz ifadesi değerlendirme puanına doğrudan etki eder. Kalçanın yuvarlaklığı, belin inceliği ve karın düzlüğü temel referanslardır.
Simetri & Kategori Uyumu: Bikini kategorisinde simetri; sağ-sol denge ve alt-üst uyumdan çok, görsel geçişlerin yumuşaklığı ile ilgilidir. Kalçaların eşit hacimde olması, belin iki yandan eşit incelmesi, karın kaslarının belirgin olmadan sıkı ve dengeli olması beklenir. Fazla kaslılık veya definisyon kategori uyumunu bozar.
Bikini, NPC Pro Qualifier ve IFBB Pro League’in en popüler kadın kategorilerinden biridir. Bu kategori, doğal güzellik, zarafet ve fitlik arasında ince bir denge kurar. Yarışmacıların kas kütlesinden çok, vücut hatlarının yumuşak geçişleri ve sağlıklı görünümü ön plandadır.
Kas Bölgeleri ve Değerlendirme Kriterleri
Gluteus: Kalçanın yuvarlaklığı ve dolgunluğu, fakat aşırı kaslı olmaması.
Bel ve Karın: İnce, sıkı ve düz bir bel hattı. Karın kasları belirgin olmadan sıkı olmalıdır.
Bacaklar: Tonlu ama kas yoğunluğu fazla olmayan bacaklar.
Omuzlar ve Sırt: Hafif çıkıntılı, simetrik omuzlar; sırt detayları minimal.
Genel Durus: Zarif ve doğal bir duruş, akıcı pozlama.
Altın Kural ve Kategori Uyum
Bikini’nin altın kuralı; doğallık, simetri ve akışkanlıktır. Burada hedef, izleyicide aşırı kas değil, sağlıklı, fit ve dengeli bir kadın silüeti bırakmaktır. Gluteuslarda aşırı sert çizgiler veya kas ayrımı beklenmez. Belin yanlardan eşit incelmesi, kalçaların dengeli yuvarlaklığı ve bacakların sağlıklı tonlanması kategori uyumunun temelini oluşturur.
Simetri ve Teknik Uyum
Sağ ve sol vücut yarısının dengesi, bu kategoride puanlamada kritik rol oynar. Asimetrik kalça ya da bacak yapısı, doğal duruşta dengesizlikler puan kırdırır. Poz geçişlerinde zarif ve akıcı hareketler, yarışmacının puanını doğrudan etkiler.
Kategori Dışı Yapılar ve Uyarılar
Bodybuilding’den veya daha kaslı kadın kategorilerinden (Women’s Physique, Women’s Bodybuilding) Bikini’ye geçiş yapan sporcular genellikle çok sert görünür ve bu durum, kategori uyumunu bozar. Tam tersine, çok zayıf ve tonlaması az olan sporcular da sahnede yetersiz bulunur. Bikini, orta yolun ve doğallığın kategorisidir.
Sonuç
Bikini kategorisinde başarı, doğal, sağlıklı ve dengeli bir vücut sunmaktan geçer. Aşırıya kaçmadan, kendi vücut yapını en iyi şekilde ortaya koymak, doğru pozlama ve simetri ile birleştiğinde başarı kaçınılmazdır. Bu kategori, fitliğin ve zarafetin sahnedeki vücut bulmuş halidir.
Değerlendirme Odak Noktaları: Gluteus formu, genel feminen estetik, core kontrolü, sahne akışı, prezentasyon.
Pozlar: Front Pose, Back Pose
Puanlama Şablonu:
Gluteus şekli ve yuvarlaklığı (1-5)
Bel inceliği ve karın sıkılığı (1-5)
Bacak hatları (1-5)
Sahne kullanımı ve gülüş estetiği (1-5)
Grafikler: Bar ve radar grafik tercih edilir.
Altın Kural: Yumuşak geçişli, şişkin olmayan ancak hatlı bir glute-bacak yapısı ve göbek deliği etrafında düzgün karın akışı.
2. Wellness Kategorisi
Wellness
Wellness kategorisi, özellikle alt vücut dominansı isteyen bir yapıdır. Büyük, şekilli ve çizgili gluteus kasları, hacimli ama hatlı quadriceps ve hamstrings istenir. Üst vücut daha minimal tutulmalıdır. Bu kategoride kalça ile bacak arasındaki geçişin simetrisi ve kas kalitesi ayırt edicidir. Core bölgesi karın kontrolü açısından önemlidir ama abdominal detay beklenmez.
Simetri & Kategori Uyumu: Alt vücut baskınlığına rağmen simetri çok kritiktir. İki bacak arasında hat farkı, kalçanın bir tarafının diğerinden daha yüksek ya da şekilsiz görünmesi puan kırdırır. Üst vücut ile alt vücut arasında denge aranmamakla birlikte, core bölgesi sıkı olmalı, poz geçişleri yavaş ve kontrollü olmalıdır.
Wellness, özellikle alt vücut hacminin ve güçlülüğünün ön planda olduğu, kadın vücut geliştirme kategorileri arasında özel bir yerdedir. NPC Pro Qualifier ve IFBB Pro League’de giderek popülerlik kazanmakta olan bu kategori, kalça ve bacak kaslarının hacmiyle beraber estetik simetriyi önceliklendirir.
Kas Bölgeleri ve Değerlendirme Kriterleri
Gluteus: Güçlü, dolgun, kalın ve iyi şekillenmiş; çizgilenmeler belirgin olabilir ancak abartılı olmamalıdır.
Quadriceps & Hamstrings: Gelişmiş, simetrik ve kas ayrımları net.
Bel: İnce ve sıkı, kalça ile uyumlu orantıda.
Üst Vücut (Omuzlar & Sırt): Oran olarak daha küçük, ancak sıkı ve dengeli.
Karın: Belin inceliğiyle uyumlu, orta derecede belirgin karın kasları.
Altın Kural ve Kategori Uyum
Wellness kategorisinin altın kuralı, alt vücut hacminin ve detayının estetik simetriyle birleşmesidir. Bu, kalça ve bacakların güçlü ama dengeli olması, üst bedenin daha zarif ve destekleyici görünmesi anlamına gelir. Vücut, “alt-üst” orantısında doğal bir dengesizlik taşısa da, bu uyum içinde ve göz yormadan olmalıdır.
Simetri ve Teknik Uyum
Sahnedeki simetri, özellikle sağ-sol bacak ve kalça hacimlerinin uyumu ile ölçülür. Asimetrik kalçalar ya da bacak şekilleri ciddi puan kaybına neden olur. Üst vücut daha küçük olduğundan, gövde ile bacakların arasında akıcı geçiş ve uyumlu pozlama kritik önemdedir.
Kategori Dışı Yapılar ve Uyarılar
Bikini kategorisinden geçiş yapan sporcuların genellikle alt vücut hacmi yetersiz kalır. Bodybuilding veya Women’s Physique gibi daha kaslı kategorilerden gelenler ise estetik uyumun dışına çıkabilirler, özellikle üst beden kas yapısı fazla belirgin olur. Wellness, alt vücut ağırlıklı ama kadınsı ve dengeli çizgileri koruyanların kategorisidir.
Sonuç
Wellness kategorisinde başarının anahtarı, güçlü alt vücut ve dengeli estetik simetriyi koruyarak sahnede doğal ama etkileyici bir duruş sergilemektir. Sporcular, kalça ve bacak hacmini ön plana çıkarırken, üst bedenin zarafetinden ödün vermemelidir.
Odak Noktaları: Alt vücut dominansı, glute-ham ayrımı, genel form.
Pozlar: Front, Back
Puanlama:
Gluteus doku kalitesi (1-5)
Hamstring ayrımı ve doluluğu (1-5)
Core kontrolü (1-5)
Feminen form (1-5)
Grafikler: Yan yana bar grafik önerilir.
Altın Kural: Kalçadan bacağa simetrik ve çizgili geçiş, aşırı definisyonsuz ama hatları belirgin bir yapı.
3. Women’s Physique
Women’s Physique
Bu kategori, kadınlarda belirgin kas ayrımı ile feminen çizginin buluşma noktasıdır. Klasik erkek pozları uygulanır ve kas yoğunluğu değerlendirilir. Deltoid, biceps, quadriceps ve latissimus gibi majör kas grupları incelenir. Aşırı maskülinlikten kaçınılmalı, pozlar güçlü ama estetik olmalıdır. Feminen maskülenite dengesi başarıyı belirler.
Simetri & Kategori Uyumu: Sağ-sol dengesizlik, kas kalınlığı farkı veya yanlış pozlamadan kaynaklanan asimetri burada ciddi puan kaybına neden olur. Kategori uyumu için fazla erkeksi görünümden kaçınılmalı, hatlar feminen çizgiyi koruyacak şekilde olmalıdır. Kasların tanımlanabilir, ancak estetik uyum içinde olması beklenir.
Women’s Physique, kadın vücut geliştirme kategorileri içinde kas kütlesi ve estetiğin dengelendiği, güç ile zarafetin buluştuğu özel bir alandır. NPC Pro Qualifier ve IFBB Pro League’de, belirgin kas detayları ve güçlü simetri aranır, ancak aşırı maskülenlikten kaçınılır.
Kas Bölgeleri ve Değerlendirme Kriterleri
Omuzlar ve Deltoidler: Dolgun, yuvarlak ve belirgin çıkıntılı, ancak feminen hatları koruyan yapı.
Biceps & Triceps: Kas ayrımı ve dolgunluk net; simetrik iki kol.
Göğüs ve Sırt: Oranlı, güçlü ve detaylı ancak aşırı sertleşmemiş.
Karın: Belirgin karın kasları, estetik ve simetrik çizgiler.
Bacaklar (Quadriceps & Hamstrings): Kaslı, ayrımlı, ancak akışkan ve orantılı.
Altın Kural ve Kategori Uyum
Women’s Physique’in altın kuralı, güçlü ama feminen kas kütlesinin, dengeli simetriyle ve akıcı estetikle sunulmasıdır. Sporcuların sahnede kas kütlelerini net göstermeleri beklenirken, hatların kadınsı çizgileri koruması şarttır.
Simetri ve Teknik Uyum
Sağ-sol kas dengesi, vücut oranları ve pozlamadaki akışkanlık, puanlamada belirleyici olur. Simetrik olmayan bacaklar ya da kollar, simetrik olmayan omuzlar yarışmacının puanını düşürür. Pozların doğru geçişlerle estetik bütünlüğü koruması çok önemlidir.
Kategori Dışı Yapılar ve Uyarılar
Bikini veya Wellness’den gelen sporcuların genellikle kas hacmi yetersiz kalır, Women’s Bodybuilding’den gelenler ise maskülen çizgilerle kategori uyumundan uzaklaşabilirler. Bu kategori, kas gelişimini kadınsı estetikle birleştirebilenler için uygundur.
Sonuç
Women’s Physique kategorisinde başarılı olmak, kaslı ve detaylı bir vücut ile dengeli feminen hatları sahnede kusursuz bir uyumla sunabilmektir. Güç ve zarafetin sahnedeki mükemmel dengesi, en büyük rekabet avantajıdır.
Odak Noktaları: Kas kalitesi, hat belirginliği, simetri.
Pozlar: Erkek klasik zorunlu pozlar
Puanlama:
Kas ayrımı (1-5)
Poz tekniği (1-5)
Alt-üst vücut dengesi (1-5)
Feminen maskülinite dengesi (1-5)
Grafikler: Radar grafik önerilir.
Altın Kural: Fazla maskülenlikten uzak, feminen çizgide kas detayları.
4. Figure Kategorisi
Figure
Figure kategorisi, omuz ve bel oranına odaklanan estetik bir yapı sunar. Deltoid çıkıklığı, ince bir bel hattı ve dolgun ama keskin olmayan gluteus hattı arzu edilir. Pozlar sabittir (quarter turn). Kas ayrımı vardır ancak aşırı detaylılık beklenmez. Akıcı geçişler ve zarif duruşlar yüksek puan getirir.
Simetri & Kategori Uyumu: Figure kategorisi, simetrik vücut hatlarının en çok arandığı kadın kategorisidir. Belin ortalanması, deltoid çıkıntılarının dengesi, glute hacimlerinin eşitliği belirleyicidir. Üst vücut ile alt vücut hacmi benzer oranda olmalıdır. Aşırı kas tanımı kategori dışına taşar.
Women’s Figure, kadın vücut geliştirme kategorileri içinde en kaslı ve detaylı kategorilerden biridir. NPC Pro Qualifier ve IFBB Pro League sahnelerinde, hem kas hacmi hem de estetik orantılar çok önemlidir. Bu kategori, Women’s Physique’e göre daha sert ve belirgin kas yapısına sahip sporcuları içerir.
Kas Bölgeleri ve Değerlendirme Kriterleri
Omuzlar ve Deltoidler: Geniş, yuvarlak, belirgin ve ayrımlı.
Biceps & Triceps: Kas ayrımı yüksek, dolgun ve simetrik.
Göğüs ve Sırt: Geniş, detaylı ve güçlü görünüm.
Karın: Keskin ve simetrik karın çizgileri.
Bacaklar (Quadriceps & Hamstrings): Kaslı, çizgili, hacimli ve simetrik.
Altın Kural ve Kategori Uyum
Women’s Figure’in altın kuralı, güçlü kas hacmi ve detaylı çizgilerin, estetik simetri ve orantıyla desteklenmesidir. Bu kategoride, vücudun tüm kas grupları birbirini tamamlamalı ve güçlü bir görsel etki yaratmalıdır.
Simetri ve Teknik Uyum
Simetrik kas kütlesi, hem sağ-sol dengesi hem de üst-alt vücut oranı açısından son derece kritiktir. Vücut proporsiyonları, yarışmacının sahnedeki duruşu ve pozlama akıcılığı ile birleştiğinde yüksek puan alır.
Kategori Dışı Yapılar ve Uyarılar
Women’s Physique’den daha kaslı olmak isteyen sporcular bu kategoriye geçiş yapar. Ancak aşırı maskülenleşme ya da orantısız kas gelişimi puan kaybına neden olur. Bikini veya Wellness’den geçiş yapanlar ise genellikle kas hacmi yetersiz kalır.
Sonuç
Women’s Figure kategorisinde başarı, güçlü, kaslı ve detaylı bir vücut yapısının, kusursuz simetri ve estetik oranlarla birleşmesiyle elde edilir. Doğru orantı ve pozlamayla birlikte, bu kategori sahnede en etkileyici ve güçlü kadın vücut geliştirme biçimlerinden biridir.
Bir sonraki kategori Women’s Bodybuilding için devam edelim mi?
Odak Noktaları: Estetik hatlar, omuz-bel oranı
Pozlar: Quarter turn pozlar
Puanlama:
Deltoid hacmi (1-5)
Bel inceliği (1-5)
Gluteus doluluğu (1-5)
Akıcılık (1-5)
Grafikler: Bar grafik ve simetrik dağılım çizimleri
Altın Kural: Kum saati formunun kaslı versiyonu.
5. Women’s Bodybuilding
Women’s Bodybuilding
Kadınlarda maksimum kas kütlesinin ve detayın sergilendiği üst düzey kategoridir. Erkeklerle aynı pozlar kullanılır. Tüm kas gruplarında hacim, derinlik ve net ayrım aranır. Kalçadaki “çizgili” yapı, quadriceps ayrımı ve sırt detayları son derece belirleyicidir. Estetiği kaybetmeden kaslı ve orantılı bir yapı sergilenmelidir.
Simetri & Kategori Uyumu: Simetri burada hacim kadar değerlidir. Aşırı büyüklük değil, dengeli büyüklük ön plandadır. Kas hacmi bir tarafta fazla bir tarafta az ise, bu durum yarışmacıyı geri plana düşürür. Kategori uyumu için kadın vücudu sınırlarında kalınmalı, maskülenlik aşırıya kaçmamalıdır.
Odak Noktaları: Maksimum kas hacmi, doğru pozlama, hat ayrımı.
Pozlar: Erkek zorunlu pozlar
Puanlama:
Kas hacmi (1-5)
Doku kalitesi (1-5)
Sahne baskısı (1-5)
Detay ayrımı (1-5)
Grafikler: Bar + çizgi grafik kombinasyonu
Altın Kural: Estetiği kaybetmeden hacmi korumak.
6. Men’s Physique
Men’s Physique
Bu kategori, sahil fiziği olarak da bilinir. V-taper (omuz-genişlik & bel-darlık oranı), karın kası ayrımı ve genel akışa bakılır. Board short giyildiği için bacak değerlendirmesi yapılmaz. Deltoidlerin hacmi, serratus çizgisi ve six-pack belirginliği bu kategorinin kritik kriterleridir. Fazla kaslı yapı cezalandırılabilir.
Simetri & Kategori Uyumu: En çok 'orantı' ve 'akışkanlık' bu kategoride değerlendirilir. V-taper düzgün değilse, omuz-bel orantısı zayıfsa veya karın çizgileri bir yanda fazla bir yanda yoksa, simetri eksikliği oluşur. Fazla kaslılık, agresif görünüm bu kategoriden elenmeye neden olabilir.
Men’s Physique, IFBB Pro League ve NPC Pro Qualifier sahnesinde vücut geliştirme dünyasının en popüler ve en estetik kategorilerinden biridir. Bu kategori, belirgin kas detayları, simetri ve sahne duruşunun ön planda olduğu, modern erkek estetiğini yansıtır.
Kas Bölgeleri ve Değerlendirme Kriterleri
Üst Vücut: Geniş omuzlar, belirgin V-taper (omuzdan bele daralma), güçlü ve simetrik sırt kasları.
Kollar (Biceps & Triceps): Dolgun ve ayrımlı kaslar.
Karın: Belirgin ama aşırı sert olmayan, simetrik karın kasları.
Bacaklar (Quadriceps ve Baldır): Orantılı, kaslı ancak aşırı büyük olmayan bacaklar.
Genel: Estetik ve atletik vücut formu, doğal ve akıcı pozlar.
Altın Kural ve Kategori Uyum
Men’s Physique kategorisinin altın kuralı, doğal, atletik ve simetrik vücut hatları ile estetik bir bütünlük yakalamaktır. Burada aşırı kas hacmi değil, vücut oranlarının dengesi, hatların akışkanlığı ve sahne duruşu önceliklidir.
Simetri ve Teknik Uyum
Simetrik omuzlar, düzgün orantılı kollar ve dengeli vücut ölçüleri yarışmacının puanını yükseltir. Pozların akıcı ve özgün olması önemlidir. Asimetrik kas yapısı ve hatalı pozlama, puan kaybına yol açar.
Kategori Dışı Yapılar ve Uyarılar
Open Bodybuilding ve classic gibi daha kaslı kategorilerden gelen sporcular, aşırı hacim nedeniyle genellikle Men’s Physique’de başarılı olamaz. Aynı şekilde, çok az kaslı ya da dengesiz yapıdaki sporcular da bu kategoride geride kalır.
Sonuç
Men’s Physique, modern erkek vücut estetiğinin simgesi olarak, doğal ve dengeli kas yapısına sahip sporculara en uygun kategoridir. Başarı, hem fiziksel özelliklerin uyumu hem de sahnedeki özgün duruş ve pozlama ile elde edilir.
Odak Noktaları: V-taper, bel inceliği, karın-biceps hattı.
Pozlar: Front & Back Relaxed
Puanlama:
Omuz genişliği (1-5)
Bel inceliği (1-5)
Core ayrımı (1-5)
Prezentasyon (1-5)
Grafikler: Minimalist bar grafik
Altın Kural: Kas gösterişinden çok oran ve estetik öncelikli yapı.
7. 212 Bodybuilding
212 Bodybuilding
Bu kategori, 96 kiloyu geçmeyen yarışmacılar içindir. Maksimum kas hacmi yerine hacim/simetri dengesi ön plandadır. Tüm erkek pozları sergilenir. Pozlar arası geçişte kontrol, bacak-sırt-omuz oranları ve özellikle karın/kalça bölgesi ayırt edici olur. Hacmi doğru yöneten, dengesizlik göstermeyen yarışmacılar öne çıkar.
Simetri & Kategori Uyumu: Kas hacmi sınırlı olduğu için simetri öne çıkar. Simetrik olmayan yarışmacılar küçük hacimle telafi edemez. Biceps, quadriceps, sırt-kanat geçişleri dengeli olmalı. Vücudun her yönüyle simetrik ve estetik olması bu sınırlı ağırlık kategorisinde öne çıkmanın anahtarıdır.
Odak Noktaları: Sınırlı kilo ile maksimum simetri
Pozlar: Erkek klasik zorunlu pozlar
Puanlama:
Hacim/simetri dengesi (1-5)
Poz hakimiyeti (1-5)
Alt-üst uyum (1-5)
Detay ayrımı (1-5)
Altın Kural: Estetik ile hacmi dengelemek.
8. Open Bodybuilding
Open Bodybuilding
Sınırsız ağırlık kategorisidir. En büyük ve en detaylı vücutlar burada yarışır. Ancak sadece büyüklük değil, detay, simetri ve estetik oran da değerlendirilir. Kalçadaki tarak tarak yapı, sırt detayları ve quadriceps ayırımı en üst düzeyde beklenir. Aşırı hacim simetrik olmayabilir; bu durum değerlendirme dışı kalmaya neden olur.
Simetri & Kategori Uyumu: Büyük hacim, doğru simetriyle birleşmediği sürece yarışmacıyı üst sıraya taşımaz. Asimetrik biceps veya orantısız bacaklar, hacim avantajını yok eder. Sadece büyük olmak yetmez; her bölgenin oranlı büyümesi gerekir. Kategori uyumu için kontrollü kütle, hatlar arası net geçiş ve kondisyon istenir.
Odak Noktaları: En büyük, en detaylı, en simetrik.
Pozlar: Erkek klasik zorunlu pozlar
Kas hacmi (1-5)
Detay seviyesi (1-5)
Poz kalitesi (1-5)
Simetri (1-5)
Grafikler: Çizgi grafikle puan farkları belirginleştirilir.
Altın Kural: Hacim, detay ve simetrinin mükemmel birleşimi — fazlalık dengesizliğe yol açabilir.
9. Men’s Classic Physique
Men’s Classic Physique
Retro estetik, V-taper ve hatların dansı… Bu kategori, kas kütlesi ile estetiği en iyi dengeleyen yapıya odaklanır. Deltoid çıkıklığı, biceps yüksekliği, quadriceps çizgileri, gluteus detayları, vacuum pozu kontrolü ve klasik favori poz estetiği değerlendirilir. Golden Era’ın simetrisi ve akışı esastır.
Simetri & Kategori Uyumu: Golden Era’yı temsil eden bu kategori, akışkan simetri ve estetik bütünlük üzerine kuruludur. Göğüs-bel-omuz üçgeni, üst-alt vücut dengesi, sağ-sol kas hacmi eşitliği kritiktir. Hafif asimetriler dahi göze batar. Fazla büyüklük klasik uyumu bozar; fazla küçüklük ise yeterlilikten uzaklaştırır.
Men’s Classic Physique, IFBB Pro League ve NPC Pro Qualifier sahnesinde altın çağ vücut geliştirme estetiğini temsil eden özel bir kategoridir. Bu kategori, kas kütlesinden ziyade oran, simetri, akışkanlık ve sahne zarafetini merkez alır. Yarışmacıların yalnızca büyük kaslara değil, aynı zamanda bu kasları estetik bir çerçevede sunma becerisine sahip olması gerekir.
Kas Bölgeleri ve Değerlendirme Kriterleri
Öncelikli Kas Grupları:
Deltoid (omuz çıkıklığı ve üç boyutlu yapı)
Biceps (yüksek zirve, simetrik doluluk)
Quadriceps (çizgilenme, diz üstü ayrım, dış baş hacmi)
Gluteus (çıkıklık, sıkılık, çizgilenme)
Rektus Abdominis (dengeli karın çizgisi, vakum kontrolü)
Baldır kasları (arka bacak tamamlayıcılığı)
İkincil Değerlendirme Bölgeleri:
Trapez
Hamstrings (arka bacak çizgisi)
Serratus anterior ve interkostaller (vakum ve estetik geçişte kritik rol oynar)
Altın Kural ve Kategori Uyum
Men’s Classic Physique kategorisinin “altın kuralı”; kas gruplarının hacim ve detayla birlikte, estetik oranda yerleşmiş olmasıdır. Bu yapı; omuzdan bele daralan bir V-taper, güçlü ama zarif bacaklar ve dengeli bir üst-alt vücut oranıyla tamamlanmalıdır.
Her yarışmacının sahne üzerinde yalnızca kaslarını değil, hatlarını da “akıtarak” göstermesi beklenir. Özellikle “Favourite Classic Pose” sırasında sergilenen özgün poz, estetik bütünlüğün taçlandığı andır.
Aşırı büyük ama şekilsiz kaslar, bu kategoride cezalandırılır. Aynı şekilde aşırı define ama hacimsiz bir yapı da yeterli kabul edilmez. Pozlamalar, golden era ikonlarına saygılı olacak şekilde olmalı, vücudun her bölgesi kontrol altında sunulmalıdır.
Men’s Classic Physique kategorisinde sağ-sol kas dengesi son derece önemlidir. Örneğin, bir biceps diğerinden belirgin şekilde büyük ya da çıkıksa bu durum ciddi puan kaybına yol açar. Aynı şekilde gluteal bölgedeki çizgilenme ve simetrik sıkılık, arka pozların başarısını belirler.
Vakum pozu, bu kategorinin en belirleyici anlarından biridir. Bu pozu başarılı uygulamak için abdominal kaslar ve core bölgesi olağanüstü kontrol edilmelidir. Göğüs kafesinin açılımı ile belin daralması ne kadar netse, yarışmacı o kadar öne çıkar.
Kategori Dışı Yapılar ve Dönüş Sporcuları
Open Bodybuilding ya da Men's Physique gibi diğer kategorilerden Classic Physique'e geçiş yapan birçok sporcu gözlemlenir. Ancak bu geçiş her zaman başarılı sonuçlanmaz. Open'dan gelen bir sporcu çoğu zaman hacim olarak büyük ama estetikten yoksundur. Men’s Physique’ten gelen bir sporcu ise çoğunlukla bacak ve glute gelişiminde yetersiz kalır. Bu durum, sahnede kategoriye uyumsuzluk olarak değerlendirilir.
Yani Classic Physique, “arada kalmışların” kategorisi değildir. Bu kategori, bilinçli olarak hedeflenmeli, özel olarak inşa edilmelidir.
(Daha önce detaylı işlendi, bu rehberde özetlenmiştir.)
Pozlar: Front Double Biceps, Side Chest, Back Double Biceps, Side Triceps, Abdominals & Thighs, Vacuum, Favourite Classic Pose
Puanlama:
Poz başına bölgesel kas ayrımı, simetri, estetik geçiş (1-5)
Grafikler: Radar, Bar, Line chart kombinasyonları
Altın Kural: Akışkan simetri, retro (golden era) estetik ve V-taper.
NPC Pro Qualifier — Bölge Bazlı Puanlama ve Kategori Uyum Şablonu
Kategori | Kas Grubu | Değerlendirilen Bölgeler | Puanlama Kriterleri | Puan Aralığı | Kategoriye Uyum Değerlendirmesi |
Bikini | Alt Vücut | Gluteus, Hamstring, Quadriceps, Baldır | Tonlu kalça, dolgunluk, bacak hattı | 1–5 | Aşırı kaslılık veya çizgili bacaklar cezalandırılır. Feminen, akıcı ve doğal estetik beklenir. |
Orta Vücut | Bel, Karın | İnce bel, düz karın, core kontrolü | 1–5 | Çok sert karın hatları puan düşürür. Karın bölgesi "fitness modeli" görünümüne yakın olmalıdır. | |
Üst Vücut | Omuz, Sırt | Hafif belirginlik, V-taper dengesi | 1–5 | Üst vücut asla domine etmemeli; alt vücutla orantılı, zarif bir geçiş sunmalıdır. | |
Wellness | Alt Vücut | Gluteus Maximus, Hamstrings, Quadriceps | Kalça dolgunluğu, bacak kas kalınlığı, ayrım | 1–5 | Alt vücut baskındır. Üst vücut küçük ve feminen kalmalıdır. Kaslı ama estetik formda kalça & bacaklar öne çıkar. |
Orta Vücut | Bel, Karın | Bel darlığı, core kontrolü, estetik geçiş | 1–5 | Bel hattı, alt vücutla kontrast oluşturmalı; bel-kalça oranı vurgulanır. | |
Üst Vücut | Omuz, Göğüs hattı | Zarif ve minimal çıkıntı | 1–5 | Gelişmiş omuz ya da geniş sırt, Wellness kategorisi dışına taşar. | |
Women’s Physique | Üst Vücut | Omuz, Biceps, Triceps, Latissimus Dorsi | Kas yoğunluğu, ayrım, simetri | 1–5 | Kaslı ama feminen bir yapı beklenir. Gövde oranları “estetik bodybuilding” çizgisindedir. |
Orta Vücut | Karın, Bel, Oblikler | Derin karın ayrımı, oblik kontrolü | 1–5 | Aşırı maskülen yapı cezalandırılır; hat çizgisi estetik olmalı. | |
Alt Vücut | Quadriceps, Hamstrings, Baldır | Hacim ve ayrım dengesinde feminen çizgiler | 1–5 | Sahnede estetik hatlara sahip ama güçlü alt vücut vurgulanır. | |
Women’s Figure | Üst Vücut | Deltoid, Trapez, Lat, Kollar, Göğüs üstü | Hat belirginliği, simetri, ayrım | 1–5 | V-taper formu ön plandadır. Kadınsı estetik korunur. Kas kalitesi yüksek olmalı ama Bodybuilding seviyesinde olmamalı. |
Orta Vücut | Karın | Derli toplu, estetik karın görünümü | 1–5 | Sertlikten çok zarafet aranır. | |
Alt Vücut | Quadriceps, Gluteus | Düzgün form, kaslı ama çizgili değil | 1–5 | Vücut akışında bacaklar ön planda olmamalı. | |
Women’s Bodybuilding | Tüm Vücut | Tam kas sistemi | Maksimum kas hacmi, detay, yoğunluk | 1–5 | Feminenlik yerine simetri, hacim ve çizgi yoğunluğu aranır. |
Men’s Physique | Üst Vücut | Deltoid, Biceps, Triceps, Lat, Göğüs | V-taper, kas estetiği, hat akışı | 1–5 | Board short nedeniyle alt vücut gizli kalır. Üst vücut oranları belirleyicidir. |
Orta Vücut | Karın | Düz, estetik karın | 1–5 | Karın sert ve kontrollü olmalı. Aşırı vascularity puan düşürür. | |
Classic Physique | Tüm Vücut | Biceps, Deltoid, Göğüs, Karın, Sırt, Bacaklar | Orantı, simetri, estetik geçiş, poz estetiği | 1–5 | “Golden Era” vücut yapısı beklenir. Hafıza kazınan hatlar aranır. |
212 / Open Bodybuilding | Tüm Vücut | Maksimum kas grubu | Hacim, kas ayrımı, simetri, conditioning | 1–5 | Kütle kraldır. Ancak kondisyon eksikliği veya simetri bozukluğu affedilmez. |
NPC yarışmalarında hakemlerin karar süreci IFBB ile benzer temellere dayansa da, NPC organizasyonları amatör ve Pro Qualifier odaklı olduğu için şu noktalara özellikle dikkat edilir:
1. Kategori Uyumu (Conformity to Division)
Her sporcu, sahneye çıktığı anda “bu kategoride mi olmalıydı?” sorusuna cevap vermelidir.
Aşırı hacim, hat geçiş bozukluğu veya simetri problemleri kategori dışı değerlendirilir.
Örneğin; Wellness’a girmesi gereken bir sporcu Bikini’de yarışıyorsa, kas kütlesi nedeniyle puanı kırılır.
2. Başhakem Yönlendirmesi
Özellikle Pro Qualifier seviyesinde başhakem, hakem panelini yönlendirir.
Belirli bir sporcunun pozları net değilse, tekrar sahneye çağrılabilir.
Karar aşamasında "kim daha uyumlu", "kim daha akıcı" gibi sorular tartışma konusu olabilir.
3. Hakemler Arası İstişare
Puanlamalar genelde bireysel verilir ancak yakın skorlar olduğunda arada kısa istişareler olabilir.
Bazı durumlarda hakemler, 3. ve 4. sıra gibi yakın değerlendirmelerde yeniden poz isteme hakkını kullanır.
Karar verilirken “kategoriye daha uygun olan” tercih edilir, sadece kas kütlesi değil sahne sunumu + uyum belirleyicidir.
4. Sahneye Genel Etki
NPC’de “ilk izlenim” büyük önem taşır.
Sahneye ilk çıkan sporcular güçlü görünüm verirse, bu avantaj sağlar.
Postür, bakış, pozun netliği ve sporcunun sahnede kendine güveni, kararlarda etkili olur.
NPC Pro Qualifier — 1–10 Arası Puanlama ve Kategori Uyum Şablonu (Güncellenmiş)
Kategori | Kas Grubu | Değerlendirilen Bölgeler | Puanlama Kriterleri | Puan Aralığı | Kategoriye Uyum Değerlendirmesi |
Bikini | Alt Vücut | Gluteus, Hamstring, Quadriceps, Baldır | Kalça yuvarlaklığı, sıkılık, bacak hattı ve zarif ayrım | 1–10 | 7–10 arası: Feminen, yumuşak ve hatlı görünüm. 4–6 arası: Orta derece kas belirginliği. 1–3: Aşırı kaslı ya da yeterli formda değil. |
Orta Vücut | Bel, Karın | Bel-kalça oranı, düz ve sıkı karın | 1–10 | Fazla six-pack görünümü 5’in altında kalır. Doğal ve akıcı form puanı yükseltir. | |
Üst Vücut | Omuz, Sırt | Omuz belirginliği, sırt geçişi | 1–10 | Aşırı geniş omuz/sırt oranı düşürülür. Simetrik ve nazik form 8–10 arasında puanlanır. | |
Wellness | Alt Vücut | Gluteus Maximus, Hamstrings, Quadriceps | Hacimli kalça, kas çizgileri, kas yoğunluğu | 1–10 | 8–10: Gelişmiş ama feminen form. 5–7: Belirsiz ya da eksik yapı. 1–4: Kategoriden uzak. |
Orta Vücut | Bel, Karın | Vurgu bel hattı, stabil core | 1–10 | Bel-kalça kontrastı güçlü olan 8–10 puan alır. | |
Üst Vücut | Omuz, Göğüs hattı | Minimal kas gelişimi, hat geçişi | 1–10 | Gelişmiş üst vücut, simetriyi bozarsa puan 6'nın altına düşer. | |
Women’s Physique | Üst Vücut | Omuz, Kollar, Lat | Kas hacmi, hat ayrımı, simetri | 1–10 | Denge ve akıcılık ön planda. 10: Estetik ve güçlü, 6 altı: maskülen ya da dengesiz. |
Orta Vücut | Karın, Bel | Hat çizgisi, core detayı | 1–10 | Sert ama feminen bir çizgi 8–10; kalın bel ya da yumuşak hatlar 5 altı. | |
Alt Vücut | Quadriceps, Gluteus | Kas kalitesi ve estetik | 1–10 | Simetrik, çizgili ve estetik form 8–10. Fazla hacim veya dengesizlik 5’in altında kalır. | |
Women’s Figure | Üst Vücut | Deltoid, Lat, Göğüs | Hat ayrımı, simetri, geçiş akıcılığı | 1–10 | V-taper etkisi yüksek olanlar 9–10. Geniş omuz ama zayıf bel formu 6 altı. |
Orta Vücut | Karın | Estetik, sıkı ve sade karın | 1–10 | Düz karın, hat belirginliği 8–10. Fazla çizgi veya yumuşaklık 5’in altı. | |
Alt Vücut | Quadriceps, Gluteus | Simetrik ve zarif geçişli | 1–10 | Kasıklardan başlayan estetik çizgi aranır. Fazla hacim 6 altına çekebilir. | |
Women’s Bodybuilding | Tüm Vücut | Kas Sistemi | Maksimum hacim, tanım, yoğunluk | 1–10 | 10: Tam conditioning, hatlar ve hacim. 7–8: Estetik ama yetersiz. 5 altı: Hacim düşük veya simetri bozuk. |
Men’s Physique | Üst Vücut | Göğüs, Omuz, Kol, Sırt | V-taper, geçiş hatları, simetri | 1–10 | Vücudu “plaj fit” estetikte gösteren form 9–10. Aşırı hacim puanı düşürür. |
Orta Vücut | Karın | Sıkılık, kontrollü çizgi, şekil | 1–10 | Sert ama derin olmayan karın hattı 8–10. Fazla vascularity ya da sarkmalar 6 altı. | |
Classic Physique | Tüm Vücut | Hat çizgileri, kas geçişleri, poz estetiği | Golden-era oranları, poz akıcılığı | 1–10 | Bel/omuz oranı güçlü, poz akışı akıcıysa 9–10. Aşırı hacim veya bozuk hat çizgisi 6 altı. |
212 / Open Bodybuilding | Tüm Vücut | Kas hacmi, conditioning, ayrım | Maksimum kas hacmi, netlik, glute ham detayları | 1–10 | 10: Tam conditioning, sıfır yağ, netlik. 7–8: Hacim iyi ama conditioning eksik. 5 altı: Form veya simetri bozukluğu. |
Açıklama – Puanlamada 1–10 Aralığı Nasıl Kullanılır?
Puan | Açıklama |
9–10 | Mükemmel: Kategoriye tam uyum, üst düzey detay, kusursuz sunum |
7–8 | Çok İyi: Genel olarak başarılı ama küçük eksiklikler var |
5–6 | Orta: Dikkat çeken eksikler, kategori sınırlarında |
3–4 | Zayıf: Bariz eksiklikler, kategoriye uyum sıkıntılı |
1–2 | Çok zayıf: Kategoriye uymuyor, hazırlık eksik ya da büyük dengesizlik |
Hakemlerin Değerlendirme Akışı (NPC’ye Göre)
İlk İzlenim: Sahneye çıkış, duruş ve bakış büyük fark yaratır.
Kıyas Pozlamalar: Poz poz yapılan karşılaştırmalarda; simetri, hat geçişleri, duruş hakimiyeti değerlendirilir.
Kategoriye Uyum: Belirlenen fiziksel çerçeve dışındaki özellikler hemen dikkat çeker ve puan düşer.
İstişare Süreci: Hakemler kendi puanlarını girer, başhakem final skorları değerlendirir. Çok yakın puanlar varsa tekrar pozlama istenebilir.
Objektiflik: Aşırı kaslı olduğu için değil, kategoriye uymadığı için düşük puan alınır. Bu altın kuraldır.
SONUÇ
Simetri, estetik ve kategori uyumu... Bunlar bir sporcunun sahnede kaderini belirleyen üç temel mihenk taşıdır. Yarışmacı; ne kadar hacimli olursa olsun, eğer kategori dinamiklerine uymuyorsa, sahnede öne çıkamaz.
NPC ve IFBB Pro League sahneleri artık sadece kas değil; yapı, akış ve görsel uyum arıyor. Bu yazıda anlattıklarım, her sporcunun aynaya sadece “kaslı mıyım,kas oranım çok iyi yada kurumuyum?” diye değil, “doğru orantıda mıyım, kategoriye uyuyor muyum?” diye de bakması gerektiğini hatırlatıyor.
Antrenör gözüyle bu yolculuk, yalnızca ağırlık kaldırmakla değil; strateji kurmak, analiz yapmak ve eksikleri geliştirmekle mümkün olur. Tüm bu bilgileri size sunarken, sahnede rekabetin ne kadar sert olduğunu da göz ardı etmiyorum. Ancak doğru rehberlikle ve kararlı bir programla, başarı kaçınılmaz olur.
Siz sahnedeyken, bir hakem hangi bölgenize neye göre bakıyor, hangi kıstasla puan veriyor… Artık biliyorsunuz.
Yolunuz ışıkla dolsun.
IFBB PRO COACH CAN ÜNAL
Comentarios