Ozempic Nedir?

GLP-1 reseptör agonistleri (Ozempic, Wegovy) nelerdir ve vücutta nasıl çalışırlar?

GLP-1 reseptör agonistleri, Ozempic (diyabet için daha düşük doz) ve Wegovy (kilo verme için daha yüksek doz) gibi ilaçların dahil olduğu bir ilaç sınıfıdır. Bu ilaçlar, vücudumuzun doğal olarak ürettiği glukagon benzeri peptid-1 (GLP-1) adlı hormonun etkilerini taklit ederek çalışır. GLP-1, yemek yedikten sonra bağırsaklardaki hücreler ve beyin sapındaki nöronlar tarafından salgılanır. GLP-1 reseptör agonistleri vücutta doğal GLP-1'den daha uzun süre kalarak etkilerini artırır. Bu etkiler şunlardır: pankreası insülin salgılaması için uyarmak ve glukagon salınımını engellemek (kan şekerini düşürmek), midenin boşalmasını yavaşlatmak (tokluk hissini uzatmak) ve beyinde iştahı bastırmak.

Ozempic ve Wegovy aynı ilaç mıdır?

Evet, Ozempic ve Wegovy aynı ilacın farklı marka isimleridir: semaglutid. Aralarındaki temel fark dozları ve onaylandıkları kullanım alanlarıdır. Ozempic, Tip 2 diyabet tedavisi için FDA onaylı semaglutidin daha düşük dozlu bir versiyonudur. Wegovy ise kilo verme için FDA onaylı semaglutidin daha yüksek dozlu bir versiyonudur.

GLP-1 reseptör agonistlerinin doğal GLP-1'den farkı nedir?

GLP-1 reseptör agonistleri, doğal GLP-1'in etkilerini taklit ederken, en önemli farkları yarı ömürleridir. Vücudun doğal olarak ürettiği GLP-1'in yarı ömrü sadece yaklaşık 1 ila 2 dakikadır. GLP-1 reseptör agonistleri (semaglutid gibi) ise haftalarca süren çok daha uzun bir yarı ömre sahip olacak şekilde tasarlanmıştır. Bu uzun yarı ömür, kan şekeri düşürme, mide boşalmasını yavaşlatma ve iştahı bastırma gibi doğal GLP-1'in etkilerinin daha güçlü ve daha uzun süreli olmasını sağlar.

GLP-1 reseptör agonistlerinin (semaglutid gibi) kilo vermeye nasıl yardımcı olduğu düşünülüyor?

GLP-1 reseptör agonistleri, mide boşalmasını yavaşlatarak ve iştahı bastırarak kilo kaybına katkıda bulunur. Midenin daha yavaş boşalması, kişilerin daha uzun süre tok hissetmelerini sağlar. İlaçların beyindeki iştah merkezleri üzerindeki etkisi ise genel olarak daha az yemek yeme isteğine yol açar. Bu iki mekanizma birlikte kalori alımını azaltarak kilo kaybına neden olabilir.

GLP-1 reseptör agonistlerinin kullanımıyla ilişkili potansiyel yan etkiler nelerdir?

Bu ilaçların en yaygın yan etkileri genellikle mide-bağırsak sistemine bağlıdır ve mide boşalmasının yavaşlamasıyla ilişkilendirilir. Bunlar arasında mide bulantısı, kusma, ishal, kabızlık, şişkinlik ve karın ağrısı bulunur. Yan etkiler ilaca ilk başlandığında daha belirgin olabilir ve zamanla azalabilir. Daha az yaygın ancak daha ciddi yan etkiler arasında pankreatit (pankreas iltihabı) ve safra kesesi sorunları (safra taşı gibi) yer alır. İlk ilaç geliştirme aşamalarında tiroid kanseri riskiyle ilgili endişeler olsa da, bu insanlarda gösterilmemiştir.

GLP-1 reseptör agonistlerinin potansiyel kardiyovasküler faydaları var mı?

Evet, bazı araştırmalar GLP-1 reseptör agonistlerinin, özellikle önceden kardiyovasküler rahatsızlığı olan kişilerde inme veya kalp krizi gibi kardiyovasküler olay riskini azaltabileceğini düşündürmektedir. Bunun kesin mekanizması hala araştırılmaktadır, ancak kan şekerinin düşürülmesi, kilo kaybı ve/veya kardiyovasküler sistemdeki iltihaplanmanın azaltılması gibi faktörlerin rol oynayabileceği düşünülmektedir.

GLP-1 reseptör agonistleriyle kilo vermenin bir maliyeti var mı?

Evet, bu ilaçların önemli bir maliyeti vardır. Ozempic ve Wegovy gibi marka ilaçlar, sigortasız olarak aylık 1000 doların üzerinde bir fiyata mal olabilir. Maliyet, kısmen yüksek talep ve marka adının ek maliyetinden kaynaklanmaktadır. Bileşik eczanelerden daha ucuz seçenekler bulunsa da, özellikle çevrimiçi olanlarda dikkatli olmak ve eczanenin meşruiyetini araştırmak önemlidir. Sigorta kapsamı planınıza bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir.

GLP-1 reseptör agonistleri kilo verme için kimler tarafından düşünülmeli ve kimler kaçınmalıdır?

GLP-1 reseptör agonistleri, Tip 2 diyabet tedavisinde etkili bir seçenek olabilir. Kilo verme amacıyla kullanıldığında, bu ilaçların tipik olarak diyet ve egzersizle birlikte kullanılması önerilir. Daha önce diyet ve egzersiz denemiş ancak kilo vermekte zorlanan aşırı kilolu veya obez bireyler için, ilacın potansiyel yan etkilerine karşı obez kalmanın uzun vadeli sağlık riskleri tartıldığında bu ilaçlar uygun bir seçenek olabilir. İlaçlar, iştahı bastırarak ve mide boşalmasını yavaşlatarak diyet değişikliklerini doğal olarak kolaylaştırsa da, yüksek kaliteli gıdalar ve yeterli protein alımına odaklanmak önemlidir. Direnç antrenmanı da, bu ilaçlarla birlikte meydana gelebilecek kas kaybını azaltmaya yardımcı olmak için önerilir. Sadece birkaç kilo fazlası olan ve yaşam tarzı değişiklikleriyle bu kiloları veremeyen bireyler için, ilacın süresiz olarak kullanılması, potansiyel yan etkileri ve maliyeti göz önünde bulundurulduğunda ilacın kullanılmasına değip değmeyeceği sorusu ortaya çıkmaktadır. Bu ilaçları bırakmak, çoğu insanda kilo alımına neden olabilir. Nihai karar, bireysel durumu ve sağlık hedeflerini dikkate alarak bir sağlık uzmanıyla tartışılmalıdır.