Evde Fitness & Vücut Geliştirme: Yeni Başlayan ve Ara Verip Dönenler İçin 12 Haftalık Bilimsel Program
- vucuthocasi

- 46 dakika önce
- 10 dakikada okunur

Yazar: IFBB PRO COACH Can Ünal (Vücut Hocası)
IFBB PRO COACH Can Ünal, Türkiye’de IFBB PRO COACH lisansına sahip profesyonel bir vücut geliştirme koçu olarak; sedanter bireylerden ulusal ve uluslararası düzeyde yarışmacılara kadar geniş bir skalada sporcuların fizik inşası, performans gelişimi ve sahne hazırlığı süreçlerini yönetir. Çalışmalarının merkezinde “tek seferlik motivasyon” değil, ölçülebilir ilerleme, sürdürülebilir sistem ve bilimsel yaklaşım vardır.
Can Ünal, antrenman planlamasında periodizasyon (dönemleme), teknik kalite, sakatlık riskini azaltan hareket seçimi ve progresif overload prensiplerini temel alır. Beslenme tarafında ise hedefe göre kalori yönetimi, protein dağılımı ve pratik uygulanabilirliği öne çıkarır. Supplement yaklaşımı “ne popülerse onu eklemek” değil; en yüksek getirili hamleleri (kreatin, yeterli protein, tahlile dayalı D vitamini gibi) doğru doz ve doğru zamanlamayla sisteme entegre etmektir.
Bu yazıyı yazma amacı çok net: Evde spor yapan insanların büyük kısmı ya plansız ilerliyor ya da çok hızlı yüklenip bırakıyor. Bu içerik, hem yeni başlayanlar için güvenli bir temel kurmak hem de ara verip dönenler için kas hafızasını avantaja çevirirken sakatlık riskini kontrol etmek için hazırlandı. Yani “heves programı” değil; gerçek hayata uyumlu, takip edilebilir ve sonuç üretmeye odaklı bir yol haritası.
Kişiye özel planlama, ölçüm takibi ve profesyonel koçluk için:
E-posta: canunal@ifbbprocoach.com
Instagram: https://www.instagram.com/vucut.hocasi
YouTube: https://www.youtube.com/@VucutHocasi
Evde antrenman, “idareten yapılan” bir çözüm değil; doğru sistemle kurulduğunda hem yağ yakımı hem kas inşası için son derece güçlü bir araçtır. Üstelik ev, disiplinin gerçek testidir: ekipman sınırlı olabilir ama sonuçları belirleyen şey ekipman değil; düzen, ölçülebilir ilerleme ve doğru doz.
Bu yazıda; sedanter/yeni başlayan bireylerden, geçmişte spor yapıp ara verip yeniden başlayan orta seviyeye kadar herkesin uygulayabileceği 12 haftalık ev programını paylaşıyorum. İçerikte şunlar var:
12 haftalık dönemleme (periyodizasyon)
Full Body A/B ev programı (minimum ekipmanla)
Progresif overload (ilerleme) algoritması
Kardiyo + günlük hareket şablonu
Isınma–mobilite–soğuma protokolü
Kreatin, whey, BCAA, glutamin ve vitaminler (D, C, B12) için pratik rehber
Kişiye özel plan ve takip için: ifbbprocoach.com üzerinden detaylara ulaşabilir veya canunal@ifbbprocoach.com adresine mail atabilirsin. Yazı boyunca ihtiyaç duyduğun yerde yönlendirmeleri de ekledim.
Bu Program Kimler İçin?
1) Sedanter / Yeni Başlayan
Son 6+ aydır düzenli antrenmanı olmayan,
Temel hareketleri yeni öğrenen,
Önceliği “hız” değil teknik + eklem/tendon adaptasyonu olan kişiler.
2) Ara Verip Dönen Orta Seviye
1–3 yıl spor geçmişi olan ama dönem dönem kopmuş,
3 ay gidip 6 ay ara verip tekrar başlayan tipte,
Kas hafızasıyla hızlı toparlanabilen ama sakatlık riskini yönetmesi gereken kişiler.
Önemli not: İki profil de aynı sistemi uygular. Fark, sadece set sayısı (hacim), zorlanma düzeyi (RPE) ve ilerleme hızıdır.
Sistemin Mantığı: Düzen + Progresif Overload + Doz Yönetimi
Evde gelişimin “CEO özeti” şu:
Haftalık düzen (programı atlamamak)
Progresif overload (ölçülebilir artış)
Beslenme + uyku (yakıt ve toparlanma)
Bu yazıdaki planın hedefi “bir haftada mucize” değil; 12 haftanın sonunda hem performans hem görüntü tarafında net bir fark oluşturmak.
RPE Nedir? (Zorlanma Ölçeği)
RPE, setin sonunda kaç tekrar “cepte kaldığını” anlatır:
RPE 6: 4 tekrar cepte
RPE 7: 3 tekrar cepte
RPE 8: 2 tekrar cepte
RPE 9: 1 tekrar cepte
Bu programda hedef: çoğu sette RPE 7–8 bandı. Bazı son setler RPE 9’a yaklaşabilir ama form bozuluyorsa o set “fazla” demektir.
12 Haftalık Dönemleme (Periyodizasyon)
Aşağıdaki yapı, hem yeni başlayan hem geri dönen için en güvenli ve en verimli ilerleme modelidir:
1–4. Hafta: Alışma & Teknik
Amaç: hareket kalitesi + eklem adaptasyonu
RPE: 6–7
Hacim: düşük–orta
5–8. Hafta: İnşa
Amaç: hipertrofi temeli + düzenli artış
RPE: 7–8
Hacim: orta
9–11. Hafta: Güçlenme & Sıkılaşma
Amaç: kontrollü zorlanma + performans artışı
RPE: 8–9
Hacim: orta
12. Hafta: Deload & Ölçüm
Amaç: toparlanma + ölçüm alma
RPE: 6–7
Hacim: setleri %40–50 azalt
Haftalık Antrenman Düzeni (Ev İçin En Stabil Şablon)
Bu programın ana omurgası haftada 3 gün Full Body A/B dönüşümüdür:
Pazartesi: A
Çarşamba: B
Cuma: AErtesi hafta: B / A / B
Set Sayısı (Profil Bazlı Ayar)
Sedanter / yeni başlayan
1–4. hafta: büyük hareketlerde 2 set, izolasyonlarda 1–2 set
5–11. hafta: büyük hareketlerde 3 set
Ara verip dönen
1–4. hafta: büyük hareketlerde 3 set
5–11. hafta: büyük hareketlerde 3–4 set, izolasyonlarda 2–3 set
Full Body A Programı (İtme Baskın Gün)
Aşağıdaki planı sırayla uygula:
Hareket | Tekrar | Tempo | Dinlenme | Not |
Goblet Squat | 8–12 | 3-1-1 | 90 sn | Diz/kalça kontrol |
DB Floor Press / Şınav | 8–12 | 2-1-1 | 90 sn | Omuz sabit |
Tek Kol DB Row | 10–14 | 2-1-1 | 75 sn | Kürek kemiği kontrollü |
DB RDL | 8–12 | 3-1-1 | 90 sn | Bel nötr, hamstring ger |
Lateral Raise | 12–20 | 2-1-2 | 60 sn | Sallanma yok |
Dead Bug / Plank | 30–45 sn | kontrollü | 45 sn | Core “brace” |
Full Body B Programı (Çekiş + Hinge Baskın Gün)
Hareket | Tekrar | Tempo | Dinlenme | Not |
Split Squat | 8–12/bacak | 3-1-1 | 90 sn | Dengeyi sabitle |
DB Overhead Press | 6–10 | 2-1-1 | 90 sn | Bel boşluğu abartma |
Lastik Lat Pulldown / Asistli Barfiks | 6–10 | 2-1-1 | 90 sn | Çekiş temiz |
Hip Thrust (Sandalye) | 10–15 | 2-1-2 | 75 sn | Üstte kalça sık |
Curl (DB/Lastik) | 10–15 | 2-0-2 | 60 sn | Dirsek sabit |
Side Plank | 20–40 sn | kontrollü | 45 sn | Anti-rotasyon |
İlerleme Sistemi: Progresif Overload “Otomatik Pilot”
Evde en güvenli yöntem: Double Progression (Çift İlerleme)
Her hareketin tekrar aralığı var (örn. 8–12).
Aynı ağırlıkla tekrarları artır.
Tüm setlerde üst sınıra (12) ulaştığında → ağırlığı %2–5 artır.
Form bozuluyorsa → artırma, aynı kiloda kaliteyi toparla.
hafta deload → setleri yarıya indir, RPE 6–7’de bitir.
Bu sistemin güzelliği şu: “Ne zaman artırayım?” sorusunu ortadan kaldırır. Artış kural bazlı olur.
Isınma – Mobilite – Soğuma (Ev İçin Net Protokol)
Isınma (8–10 dk)
3 dk hafif yürüyüş / yerinde tempo
2 tur:
Hip hinge drill x 10
Band pull-apart x 15
Bodyweight squat x 10
Scapular push-up x 10
Mobilite (3–5 dk)
Kalça fleksör esnetme: 30 sn/yan
Ayak bileği mobilite: 10 tekrar/yan
Thoracic rotation: 8 tekrar/yan
Soğuma (5–7 dk)
1–2 dk burundan nefes
Hamstring, quadriceps, göğüs, lat, kalça: 30 sn/poz
Kardiyo ve Günlük Hareket (NEAT)
Evde programın yanında kardiyo “ceza” değil; toparlanmayı bozmadan yapılan kondisyon ve kalori yönetimi aracıdır.
Örnek şablon:
Salı: 30 dk tempolu yürüyüş
Perşembe: 30 dk tempolu yürüyüş
Cumartesi: 35–40 dk yürüyüş
Opsiyonel Pazar: 8–12 dk interval (1 dk hızlı / 1 dk rahat)
Supplement ve Vitamin Rehberi (Öncelik Sırasıyla)
Uyarı: Kronik hastalık/ilaç kullanımı, böbrek-karaciğer sorunu veya özel bir sağlık durumunda hekim görüşü şarttır.
Kreatin Monohidrat
Evde performans ve tekrar kalitesini yukarı taşıyan en güçlü takviyelerden biri.
Doz: 3–5 g/gün, her gün
İlk haftalarda kas içi su artışı olabilir (yağ değildir).
Whey Protein
“Kas yapan sihir” değil; protein hedefini tutturmanın pratik yoludur.
Günlük protein düşük kalıyorsa 1–2 servis eklemek işe yarar.
BCAA
Protein alımı yeterliyse çoğu kişi için şart değildir.
Öğün düzeni zayıfsa veya protein düşükse “duruma göre” düşünülür.
Glutamin
“Kas büyütme ana hamlesi” gibi görülmemeli.
Kişisel tolerans/iyileşme hissi üzerinden değerlendirilir.
D Vitamini
En iyi yaklaşım kan tahlili ile ihtiyaç bazlı planlamadır.
C Vitamini
Temel ihtiyaç önemli; meyve-sebze temeli güçlüdür.
Mega doz yaklaşımı her zaman avantaj değildir; makul doz daha sağlıklıdır.
B12
Özellikle vegan/vejetaryen, emilim sorunu olanlar ve risk grupları tahlille takip etmelidir.
“Kinkalon” Notu
“Kinkalon” ifadesi piyasada farklı ürünlerle karışabiliyor. Bu tip ürünleri marka adıyla değil, içerik (ALA/karnitin/B vitaminleri vb.) üzerinden değerlendirmek daha doğrudur. Ana motor yine antrenman + beslenme + uyku.
Supplement dozları: kadın–erkek için pratik rehber
1) Kreatin (Creatine Monohydrate)
Kadın = erkek mantığı: Aynı protokol; doz ya sabit ya kilo başına yazılır.
Standart bakım dozu: 3–5 g/gün (her gün) Spor Beslenmesi+2PMC+2
Yükleme (şart değil): 0.3 g/kg/gün (genelde ~20 g/gün) 5–7 gün, sonra 3–5 g/gün PMC+2PMC+2
Kadınlarda kas kreatin depolarının daha düşük olabildiği ve kreatinin kadın sağlığında da güçlü bir aday olduğu vurgulanıyor. PMC+1
pratik örnek:
60 kg kadın: 3–5 g/gün
85 kg erkek: 3–5 g/gün (çok iri sporcularda 5–10 g/gün kullanılan çalışmalar da var) SpringerLink+1
2) Whey Protein (ve genel protein hedefi)
Whey “kadın/erkek” değil, günlük protein hedefini tamamlama aracıdır.
Günlük toplam: çoğu spor yapan birey için 1.4–2.0 g/kg/gün PubMed
Diyet (kalori açığı) döneminde: yağsız kütleyi korumak için 2.3–3.1 g/kg/gün gerekebilir PubMed
Öğün/servis başına: 0.25 g/kg veya pratikte 20–40 g kaliteli protein SpringerLink+1
Hoca pratik örnek:
60 kg kadın: öğün başı ~15 g (0.25 g/kg) → pratikte 20–30 g whey çoğu zaman iş görür
85 kg erkek: öğün başı ~21 g (0.25 g/kg) → pratikte 25–40 g whey
3) D Vitamini
Kadın–erkek aynı referans: yaşa göre RDA (önerilen günlük alım) değişir.
19–70 yaş yetişkin: 600 IU (15 mcg)/gün Besin Takviyeleri Ofisi+1
71+ yaş: 800 IU (20 mcg)/gün Besin Takviyeleri Ofisi
Üst limit (UL): çoğu yetişkin için 4,000 IU (100 mcg)/gün Besin Takviyeleri Ofisi+1
Kan düzeyi yorumlarında NIH, ≥20 ng/mL (50 nmol/L) “çoğu kişi için yeterli” çerçevesini verir. Besin Takviyeleri Ofisi
Pratik: D vitamini “hissedeyim” diye değil, idealde tahlile göre.
4) BCAA
BCAA konusu “ince ayar”: Eğer günlük protein hedefi yerindeyse çoğu kişide şart değil.
Hoca pratik:Protein düşükse veya antrenman aç karnına/uzun arayla yapılıyorsa BCAA yerine çoğu zaman “whey + gerçek öğün planı” daha mantıklı ROI verir.
5) Glutamin
Glutamin için beklenti yönetimi önemli:
2019 meta-analiz: genel olarak performans ve vücut kompozisyonunda belirgin etki yok sonucuna varıyor. PubMed+1
Plazma glutamini anlamlı yükseltmek için 5 g üstü dozların ve hatta sık aralıkların gerekebildiği tartışılıyor. ScienceDirect
Hoca pratik:Glutamin “kas büyütmenin ana anahtarı” değil; bazı kişilerde sindirim/yoğun dönem toleransı gibi sebeplerle denenebilir ama öncelik kreatin + protein + uyku.
Kadınlara özel “uygulamada fark yaratan” noktalar
Kadınlarda enerji ihtiyacı çoğunlukla daha düşük olduğu için “aynı gram” yerine kg başına hedef kullanmak daha güvenli.
Döngüsel iştah/performans dalgalanması olabilir; luteal fazda RMR artışı bildirilse de her kadında aynı değil. PubMed+1
Hamilelik/emzirme gibi özel dönemlerde (özellikle D vitamini ve diğer takviyeler) hekimle ilerlemek doğru olur; D vitamini RDA bu dönemde de 600 IU olarak listelenir. Besin Takviyeleri Ofisi
Sık Sorulan Sorular
Evde kas yapılır mı?Evet. Kas için gereken: doğru hareket seçimi, düzen, progresif overload ve yeterli protein.
Haftada 3 gün yeter mi?Yeni başlayan ve geri dönenlerin çoğu için evet. Düzen oturunca hacim artırılabilir.
Kreatin kilo aldırır mı?Tartıda artış yapabilir; çoğu zaman bu kas içi su artışıdır.
BCAA şart mı?Protein hedefin zaten tamamsa çoğu kişi için şart değildir.
Yağ yakarken kas kaybetmemek için en önemli 3 şey?Direnç antrenmanı, protein, aşırı agresif kalori açığına girmemek.
Sık Sorulan Sorular (Supplement + Kadın/Erkek Farkları)
1) Kadın ve erkek metabolizması gerçekten çok farklı mı?
Kısa cevap: Temel fark “cinsiyet”ten çok “vücut ölçüsü ve yağsız kütle” (kas kütlesi) kaynaklıdır. Erkeklerin toplam enerji ihtiyacı çoğu zaman daha yüksektir çünkü ortalama olarak daha ağır ve daha fazla yağsız kütleye sahiptir. Bu yüzden supplement dozları da çoğunlukla “kadın/erkek” diye değil, kilo (kg), yağsız kütle ve hedef üzerinden planlanır.
2) Supplement dozları kadınlarda daha mı düşük olmalı?
Genelde hayır, çoğu supplementte en doğru yaklaşım kg başına veya “standart güvenli aralık”tır. Kadınlar daha düşük kiloda oldukları için bazı ürünlerde “aynı gram” yazınca göreceli doz daha yüksek kalabilir; bu yüzden pratikte kg bazlı düşünmek daha doğru olur.
3) Kreatin kadınlar için uygun mu? Kadın ne kadar kullanmalı?
Evet, uygundur. Kreatinde standart yaklaşım:
Kadın/erkek bakım dozu: 3–5 g/gün (her gün)
“Yükleme” şart değildir.Pratik örnek:
55–65 kg kadın: 3 g/gün ile çok iyi gider
70–95 kg erkek: 5 g/gün çoğu zaman ideal olur
4) Kreatin “kilo aldırır” mı? Kadınlarda şişkinlik yapar mı?
Tartıda artış olabilir ama bu çoğu zaman kas içi su artışıdır. “Yağ aldım” anlamına gelmez. Bazı kişiler ilk 1–2 haftada daha dolgun hissedebilir. Rahatsız ediyorsa dozu 3 g/güne sabitlemek iyi çalışır.
5) Kreatini ne zaman almalıyım? Aç tok fark eder mi?
Kritik olan zaman değil düzen. Her gün aynı saat civarı (kahvaltı sonrası gibi) almak pratikte sürdürülebilirliği artırır.
6) Whey protein kadınlarda “kalınlaştırır” mı?
Hayır. Whey protein bir “hormon” değil, besin desteğidir. Kalınlaştıran şey whey değil; toplam kalori dengesi, antrenman hacmi ve ilerleme planıdır. Whey sadece protein hedefini tutturmayı kolaylaştırır.
7) Kadın ve erkek whey protein dozu farklı mı?
Doz cinsiyete göre değil, ihtiyaca göre ayarlanır.
Hedef: günlük protein açığını kapatmak
Pratik servis: çoğu kişi için 20–30 g (kadınlarda sık), 25–40 g (erkeklerde sık)Ama ideal yaklaşım: toplam günlük protein hedefini hesaplayıp “eksik kadar whey” eklemektir.
8) Günlük protein hedefi kadınlarda ve erkeklerde ne olmalı?
Genel spor yapan bireylerde pratik bir aralık:
1.4–2.0 g/kg/gün (çoğu hedef için iyi)Diyet (kalori açığı) döneminde kas kaybını minimize etmek için daha yüksek protein gerekebilir. Burada cinsiyetten çok yağsız kütle, açığın büyüklüğü ve antrenman belirleyicidir.
9) BCAA (Beja) gerekli mi? Kadın–erkek farkı var mı?
BCAA’nın “gerekli olup olmaması” kadın/erkek değil, günlük protein yeterliliği ile ilgilidir.
Günlük protein hedefin yerindeyse: çoğu kişide şart değil
Protein düşükse, öğünler aksıyorsa, antrenman aç karnına yapılıyorsa: duruma göre düşünülebilirNot: Çoğu senaryoda BCAA yerine whey veya gerçek öğün daha mantıklı yatırım olur.
10) BCAA kullanacaksam doz ne olmalı?
Tek bir “mükemmel doz” yok; ürün içeriği ve hedefe göre değişir. Pratik yaklaşım:
Antrenman öncesi/ sırasında 5–10 g
Çok yoğun dönemlerde toplam 10–15 g/gün (güne bölünerek)Ama tekrar: Protein zaten tamam ise BCAA çoğu kişide “olsa da olur” kategorisinde kalır.
11) Glutamin kadınlarda daha mı iyi çalışır?
Glutamin için “kadınlarda daha iyi çalışır” gibi net bir kural yok. Glutaminin kas kazanımı/performance tarafındaki etkisi genel literatürde sınırlı bulunur.Pratikte glutamin daha çok:
Çok yoğun dönemlerde,
Sindirim toleransı / toparlanma hissi için“denenebilir” kategorisindedir; ana yatırım yeri değildir.
12) Glutamin kullanacaksam doz ne olmalı?
Pratik kullanım aralığı:
5 g/gün (çoğu kişinin denediği başlangıç)
Bazıları 5 g’ı günde 2 doza böler (sabah + akşam).Bu yine “kişisel tolerans”a bağlıdır.
13) D vitamini kadınlarda ve erkeklerde doz farkı var mı?
Genel öneriler yaşa göre verilir; cinsiyete göre “otomatik farklı” değildir.
19–70 yaş: 600 IU/gün (genel referans)
En doğru yaklaşım: kan tahlili (25(OH)D) ile kişiye özel planGüneşlenme, mevsim, ten rengi, yaşam tarzı gibi faktörler cinsiyetten daha belirleyicidir.
14) D vitamini ne zaman alınmalı? K2 gerekir mi?
D vitamini genelde yağ içeren bir öğünle almak iyi bir pratiktir.K2 konusu kişiye ve toplam beslenmeye göre değişir; burada en doğru yaklaşım “tahlil + doktor/uzman takibi”dir. (Özellikle yüksek doz D kullanımları konuşuluyorsa.)
15) C vitamini ve B12’de kadın/erkek farkı var mı?
C vitamini için temel yaklaşım yine beslenme temelli; megadoz gereksiz olabilir.B12’de fark cinsiyetten çok:
Vegan/vejetaryen beslenme,
Emilim sorunları,
Bazı ilaç kullanımlarıgibi risk faktörleridir.
16) Kadınlar “yağ yakarken” supplement planı nasıl olmalı?
Kadınlarda kalori ihtiyacı genelde daha düşük olduğu için, “gereksiz ürün” eklemek planı dağıtır. En verimli temel:
Protein hedefi (günlük)
Kreatin (3–5 g/gün)
D vitamini (tahlile göre)
Whey (protein açığı kadar)BCAA/glutamin ise ancak spesifik ihtiyaç varsa düşünülür.
17) Erkekler “bulk” döneminde supplementte neye odaklanmalı?
Bulk’ta ana unsur kalori fazlası + progresif overload. Supplementte temel:
Kreatin (5 g/gün sık kullanılır)
Whey (protein açığı kadar)
D vitamini (tahlile göre)Diğerleri “ince ayar”dır; sistemi tek başına taşımaz.
18) Supplementleri kaç hafta kullanmalıyım? Ara vermek gerekir mi?
Kreatin: çoğu kişi sürekli kullanır (düzenli depolama mantığı)
Whey: bir gıda desteği; ihtiyaç oldukça
D vitamini: tahlile göre dönemsel ayarlanır
BCAA/glutamin: hedefe göre dönemsel değerlendirilebilir“Her şeye ara verme” kuralı yok; doğru olan ihtiyaca göre yönetmektir.
19) Kafein / pre-workout kadınlarda daha mı hassas?
Sık görülür: kadınlarda bazıları kafeine daha hassas olabilir (uyku/anksiyete/çarpıntı). Burada cinsiyetten çok tolerans ve vücut ağırlığı önemlidir. Kafein kullanılıyorsa, en kritik kural: uykuyu bozmamak.
20) “Benim için hangisi şart?” Hızlı karar listesi
Şu sırayla düşün:
Protein hedefim tutuyor mu? (tutmuyorsa önce beslenme / whey)
Haftada en az 3 gün düzenli antrenman var mı?
Kreatin ekledim mi? (3–5 g/gün)
D vitamini tahlilim var mı? (yoksa rastgele yüksek doz yok)
BCAA/glutamin gerçekten ihtiyacım mı, yoksa “liste kalabalığı” mı?
Sonuç: 12 Haftada Net Değişim İçin Tek Şart “Sistem”
Bu programın iddiası “mükemmel program” olmak değil; doğru zamanda doğru dozu vererek, ev ortamında sürdürülebilir şekilde ilerletmek. Evde değişim, ekipmandan önce süreklilik işidir. 12 hafta boyunca bu sistemi kuralına göre uygularsan; hem performansın (tekrar/kilo) yükselir hem de görüntü tarafında net bir fark oluşur.
Kişiye özel plan, ölçüm takibi ve dönemsel hedeflere göre düzenleme için:
Web: ifbbprocoach.com
Mail: canunal@ifbbprocoach.com
Instagram: @vucut.hocasi
YouTube: @vucut_hocasi
.png)



Yorumlar